Bầu trời đêm với hiện tượng Steve
Một buổi tối thanh mát và đầy sao sáng ở tỉnh Alberta, miền tây Canada vào ngày 27 tháng 9 vừa qua. Những dải cực quang với màu xanh lục quen thuộc đang tỏa sáng thấp ở chân trời hướng bắc (phía trên của hình).
Dải Ngân Hà đang nằm vắt qua thiên đỉnh của bầu trời và gần như xuất phát vuông góc với chân trời phía đó. Đêm hôm đó có Mặt Trăng, là trăng thượng huyền và nó đang lặn dần ở bầu trời hướng tây nam (phía dưới của hình).
Đây là hình ảnh chụp toàn cảnh qua ống kính mắt cá (fisheye lens), cho thấy trọn vẹn cả bầu trời trong một hình tròn. Ống kính mắt cá là loại ống kính máy ảnh có cấu trúc thấu kính đặc biệt giúp tạo ra ảnh giống như mắt của những chú cá nhìn thấy trong môi trường nước.
Nhưng không chỉ có vậy. Bạn hãy chú ý ở giữa hình. Có thứ đang cắt ngang gần vuông góc qua dải Ngân Hà, ở bầu trời hướng nam. Là một dải ánh sáng màu hồng-trắng nhạt, nằm cô độc giữa bầu trời. Đó là gì vậy?
Là Steve. Đây là tên gọi của một hiện tượng được nhóm Alberta Aurora Chasers (Hội những người Săn tìm cực quang Tỉnh Alberta) trên trang mạng Facebook đặt ra, và họ là những người đầu tiên ghi nhận được hiện tượng giống cực quang này.
Đôi khi người ta nhầm lẫn Steve với cực quang chính hiệu, những vòng ánh sáng Steve này khá bí ẩn và có vẻ liên quan đến cực quang, nhưng chúng xuất hiện về gần xích đạo nhiều hơn so với các màn ánh sáng cực quang thứ thiệt.
Sau khi nó được ghi nhận lần đầu, các nhà thiên văn nghiệp dư sau đó đã có dịp được quan sát nó. Steve có vẻ như là sự phát thải nhiệt từ những tầng không khí trôi dạt trong khí quyển, hơn là sự tương tác giữa các hạt điện tử mang năng lượng với phân tử khí trong khí quyển.
À thiệt ra, Steve không phải tên của một ông Tây nào đó đâu, mà nó là từ viết tắt của Sudden Thermal Emission from Velocity Enhancement (Sự phát thải Nhiệt nóng Đột ngột từ Sự tăng tốc độ của dòng khí), và 'anh ấy' từ đâu mà đến, vẫn còn là điều gì đó rất chi là bí ẩn. [Xem thêm về Steve]
> Tải hình lớn
 |
| Bầu trời đêm với hiện tượng Steve. Hình ảnh: Alan Dyer, Amazingsky.com, TWAN. |
Dải Ngân Hà đang nằm vắt qua thiên đỉnh của bầu trời và gần như xuất phát vuông góc với chân trời phía đó. Đêm hôm đó có Mặt Trăng, là trăng thượng huyền và nó đang lặn dần ở bầu trời hướng tây nam (phía dưới của hình).
Đây là hình ảnh chụp toàn cảnh qua ống kính mắt cá (fisheye lens), cho thấy trọn vẹn cả bầu trời trong một hình tròn. Ống kính mắt cá là loại ống kính máy ảnh có cấu trúc thấu kính đặc biệt giúp tạo ra ảnh giống như mắt của những chú cá nhìn thấy trong môi trường nước.
Nhưng không chỉ có vậy. Bạn hãy chú ý ở giữa hình. Có thứ đang cắt ngang gần vuông góc qua dải Ngân Hà, ở bầu trời hướng nam. Là một dải ánh sáng màu hồng-trắng nhạt, nằm cô độc giữa bầu trời. Đó là gì vậy?
Là Steve. Đây là tên gọi của một hiện tượng được nhóm Alberta Aurora Chasers (Hội những người Săn tìm cực quang Tỉnh Alberta) trên trang mạng Facebook đặt ra, và họ là những người đầu tiên ghi nhận được hiện tượng giống cực quang này.
Đôi khi người ta nhầm lẫn Steve với cực quang chính hiệu, những vòng ánh sáng Steve này khá bí ẩn và có vẻ liên quan đến cực quang, nhưng chúng xuất hiện về gần xích đạo nhiều hơn so với các màn ánh sáng cực quang thứ thiệt.
Sau khi nó được ghi nhận lần đầu, các nhà thiên văn nghiệp dư sau đó đã có dịp được quan sát nó. Steve có vẻ như là sự phát thải nhiệt từ những tầng không khí trôi dạt trong khí quyển, hơn là sự tương tác giữa các hạt điện tử mang năng lượng với phân tử khí trong khí quyển.
À thiệt ra, Steve không phải tên của một ông Tây nào đó đâu, mà nó là từ viết tắt của Sudden Thermal Emission from Velocity Enhancement (Sự phát thải Nhiệt nóng Đột ngột từ Sự tăng tốc độ của dòng khí), và 'anh ấy' từ đâu mà đến, vẫn còn là điều gì đó rất chi là bí ẩn. [Xem thêm về Steve]
> Tải hình lớn
Khánh Duy
theo APOD
