Ngày này năm xưa: Phóng tàu vũ trụ đầu tiên đến Mặt Trăng

Ngày 2 tháng 1 năm 1959, Liên bang Xô Viết phóng tàu vũ trụ Luna 1 lên không gian. Đây là phi thuyền đầu tiên được lên kế hoạch bay đến quỹ đạo nhật tâm và tiếp cận được vùng kế cận Mặt Trăng của Trái Đất. Nhưng do lỗi kỹ thuật, nó không đến được mục tiêu mà chỉ dừng lại ở quỹ đạo địa tâm.

Mô hình tỷ lệ thật của tàu Luna 1 tại Bảo tàng Khoa học không gian ở Moskva, Nga. Hình ảnh: Armael.

Luna 1 là một phần của chương trình tàu vũ trụ Luna của Xô Viết hướng đến Mặt Trăng vào năm 1959, trong những ngày đầu của cuộc chạy đua vào không gian với Hoa Kỳ. Con tàu có dạng hình cầu với năm chiếc anten được gắn xung quanh, không có hệ thống động cơ đẩy.

Mục đính chính của sứ mệnh này là đo đạc nhiệt độ và áp suất bên trong thiết bị; nghiên cứu các thành phần khí trong vật chất liên hành tinh và bức xạ của Mặt Trời; đo từ trường Trái Đất và Mặt Trăng; nghiên cứu các tính chất khác của tia vũ trụ.

Tàu được phóng lên bởi một động cơ đẩy được gắn ngay bên dưới. Sau khi được đẩy lên, con tàu tự tách khỏi động cơ đẩy và bay thẳng lên không trung. Tàu được trang bị hệ thống truyền tín hiệu ở tần số 19,993 MHz, năm dụng cụ khoa học để đo đạc các thông số.

Ngày 3 tháng 1 khi đang ở độ cao 113.000 so với mặt đất, con tàu đưa ra ngoài một đám khí natri nặng 1 kg và hòa vào khí quyển. Đám khí màu cam này có thể nhìn thấy được từ Ấn Độ Dương với độ sáng tương đương một ngôi sao có cấp sao biểu kiến mức sáu, cho phép các nhà khoa học theo dõi được nó.

Luna 1 đã bay suốt 34 giờ để vượt quãng đường 5,995 km và kết thúc vào ngày 4 tháng 1, lúc này nó trôi dạt tự do vào không gian, đến quỹ đạo quanh Mặt Trời, giữa Trái Đất và Sao Hỏa. Trong chuyến đi, con tàu đã thu thập được những dữ liệu mới về Vành đai bức xạ Van Allen – một khu vực tập trung mật độ cao các hạt điện tử bị giữ lại bởi từ trường Trái Đất – mới chỉ được phát hiện vào một năm trước đó.

Quang Niên

theo NASA NSSDC