Xin chào ngày đông chí 2013
Bình minh đến trễ và hoàng hôn đến sớm, ngày ngắn hơn và đêm dài hơn. Đó là Ngày đông chí đối với chúng ta, những người sống ở bắc bán cầu. Trong khi đó ở nam bán cầu thì hôm nay là ngày có ngày dài nhất và đên ngắn nhất. Không có vấn đề gì đối với bạn, đây chỉ là một mốc đánh dấu ngày ngắn nhất ở bắc bán cầu mà thôi. Từ hôm sau trở đi, ngày sẽ dần dài hơn và đêm sẽ dần ngắn hơn.
Ngày 21/12/2013 cũng là ngày kỷ niệm Ftvh - Vũ trụ trong tầm tay (trang tin mà bạn đang đọc) tròn 3 tuổi.
 |
| Ngày và đêm trên Trái Đất vào thời điểm đông chí, lúc 17:11 ngày 21/12 (giờ UTC), tức là 00:11 ngày 22/12 (giờ Việt Nam.) Lúc nầy Mặt Trời đang mọc lên từ New Zealand và quần đảo Hawaii, buổi trưa ở miền đông Bắc Mỹ và vùng Caribbean, hoàng hôn ở Châu Phi và nửa đêm ở Đông Á. Hình minh họa bởi : Earth and Moon Viewer. |
Khi nào sẽ diễn ra đông chí ? Đông chí năm 2013 sẽ diễn ra đồng thời trên toàn thế giới vào một thời điểm, lúc 17:11 ngày 21/12 (giờ UTC), tức là 00:11 ngày 22/12 (giờ Việt Nam). Đó là thời điểm Mặt Trời đạt đến điểm xa nhất về phía nam trong năm nay trên bầu trời của chúng ta.
 |
| Trái Đất có những mùa khác nhau bởi vì trục của nó nghiêng so với mặt phẳng hoàng đạo và nó quay trên quỹ đạo quanh Mặt Trời. Credit : NASA. |
Điểm chí/điểm phân là gì ? Những con người cổ đại trên Trái Đất biết được những điều về con đường đi của Mặt Trời trên bầu trời, độ dài của ban ngày, và vị trí mọc/lặn của Mặt Trời trong suốt cả năm. Họ xây dựng Stonehenge ở nước Anh, Machu Picchu ở Peru để theo dõi tiến trình di chuyển của Mặt Trời.
Nhưng ngày nay chúng ta biết được rằng các điểm chí hay điểm phân chỉ là sự kiện thiên văn diễn ra do độ nghiêng của Trái Đất và quỹ đạo quay quanh Mặt Trời của nó. Bởi vì trục Trái Đất không thẳng đứng mà nó nghiêng một góc là 23,5 độ so với mặt phẳng hoàng đạo, nên bắc bán cầu và nam bán cầu sẽ không nhận được trực tiếp một cách đồng đều ánh sáng và sức nóng từ Mặt Trời. Độ nghiêng của Trái Đất - không phải do khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời - là nguyên nhân gây ra các mùa như mùa đông hay mùa hè. Vào ngày đông chí, bắc bán cầu sẽ nghiêng xa nhất so với Mặt Trời trong năm.
Anh Tuấn Nguyễn theo EarthSky
