Quan sát Sao Mộc và Sao Kim nằm rất gần nhau trên bầu trời 13/11
Từ 5 giờ sáng ngày 13 tháng 11, tại Việt Nam sẽ quan sát được hai hành tinh sáng nhất của Hệ Mặt Trời nằm rất gần nhau trên bầu trời.
Cả hai hành tinh sẽ cách nhau 20 phút, tức là chưa đầy một độ trên bầu trời. Đây là khoảng cách rất gần, bạn có thể thấy cả hai trong cùng một trường nhìn của ống nhòm.
Sao Kim là vật thể sáng nhất trên bầu trời sau Mặt Trời và Mặt Trăng, vào sáng sớm 13/11, nó sẽ có độ sáng biểu kiến là -3,4. Trong khi đó, Sao Mộc sẽ tỏa sáng với độ sáng biểu kiến là -1,2.
Sao Kim đang trong thời gian lặn thấp dần trong khi Sao Mộc thì bắt đầu trở lại bầu trời buổi sáng, nên cả hai sẽ nằm thấp gần chân trời và chỉ xuất hiện một lúc ngắn rồi Mặt Trời ló dạng và làm lu mờ tất cả.
Để quan sát được sự kiện này, hãy nhìn thấp về bầu trời hướng đông từ 5 giờ 10 phút sáng. Ở Sài Gòn, Mặt Trời sẽ mọc lên từ 5 giờ 48 phút sáng, trong khi ở Hà Nội thì Mặt Trời sẽ mọc lên từ 6 giờ 6 phút sáng.
Nhưng ánh sáng chói chang của Mặt Trời sẽ sớm che khuất vùng trời này, vậy bạn hãy tranh thủ tận dùng vài chục phút ngắn ngủi để quan sát chúng.
Sự kiện giao hội giữa Sao Mộc và Sao Kim xảy ra cũng khá thường xuyên, nó không thật sự quá hiếm. Trung bình cứ 13 tháng, chúng sẽ giao hội một lần.
Nhưng hầu hết chúng sẽ giao hội vào thời gian ban ngày. Từ nay đến năm 2117, hai hành tinh này sẽ có 24 lần giao hội, nhưng chỉ hai lần là giao hội cực gần trên bầu trời tối. Lần tiếp theo là vào 2 tháng 11 năm 2039.
Lần giao hội ngày 22 tháng 11 năm 2065, Sao Kim sẽ nằm phía trước và che khuất hẳn Sao Mộc. Nhưng rất tiếc, lần giao hội này chúng ta sẽ không quan sát được vì chúng nằm quá gần Mặt Trời trên bầu trời.
Ngoài ra, do quỹ đạo của các hành tinh trong không gian, sự giao hội của chúng cũng lặp lại theo chu kỳ 24 năm. Tức là cứ sau 24 năm, những lần giao hội sẽ diễn ra giống như 24 năm trước đó.
Tóm lại. Sáng 13 tháng 11, hãy dậy sớm và nhìn về hướng đông từ sau 5 giờ 10 phút để quan sát hai hành tinh sáng nhất nằm rất gần nhau trên bầu trời.
Cả hai hành tinh sẽ cách nhau 20 phút, tức là chưa đầy một độ trên bầu trời. Đây là khoảng cách rất gần, bạn có thể thấy cả hai trong cùng một trường nhìn của ống nhòm.
 |
| Sao Mộc và Sao Kim giao hội trên bầu trời năm 2012. Hình ảnh: Guillaume Piulin. |
Sao Kim là vật thể sáng nhất trên bầu trời sau Mặt Trời và Mặt Trăng, vào sáng sớm 13/11, nó sẽ có độ sáng biểu kiến là -3,4. Trong khi đó, Sao Mộc sẽ tỏa sáng với độ sáng biểu kiến là -1,2.
Sao Kim đang trong thời gian lặn thấp dần trong khi Sao Mộc thì bắt đầu trở lại bầu trời buổi sáng, nên cả hai sẽ nằm thấp gần chân trời và chỉ xuất hiện một lúc ngắn rồi Mặt Trời ló dạng và làm lu mờ tất cả.
Để quan sát được sự kiện này, hãy nhìn thấp về bầu trời hướng đông từ 5 giờ 10 phút sáng. Ở Sài Gòn, Mặt Trời sẽ mọc lên từ 5 giờ 48 phút sáng, trong khi ở Hà Nội thì Mặt Trời sẽ mọc lên từ 6 giờ 6 phút sáng.
Nhưng ánh sáng chói chang của Mặt Trời sẽ sớm che khuất vùng trời này, vậy bạn hãy tranh thủ tận dùng vài chục phút ngắn ngủi để quan sát chúng.
 |
| Lần giao hội của Sao Mộc và Sao Kim trên bầu trời năm 2012 nhận được nhiều sự chú ý từ những người yêu thích quan sát bầu trời. Hình ảnh: Marek Nikodem (PPSAE). |
Sự kiện giao hội giữa Sao Mộc và Sao Kim xảy ra cũng khá thường xuyên, nó không thật sự quá hiếm. Trung bình cứ 13 tháng, chúng sẽ giao hội một lần.
Nhưng hầu hết chúng sẽ giao hội vào thời gian ban ngày. Từ nay đến năm 2117, hai hành tinh này sẽ có 24 lần giao hội, nhưng chỉ hai lần là giao hội cực gần trên bầu trời tối. Lần tiếp theo là vào 2 tháng 11 năm 2039.
Lần giao hội ngày 22 tháng 11 năm 2065, Sao Kim sẽ nằm phía trước và che khuất hẳn Sao Mộc. Nhưng rất tiếc, lần giao hội này chúng ta sẽ không quan sát được vì chúng nằm quá gần Mặt Trời trên bầu trời.
Ngoài ra, do quỹ đạo của các hành tinh trong không gian, sự giao hội của chúng cũng lặp lại theo chu kỳ 24 năm. Tức là cứ sau 24 năm, những lần giao hội sẽ diễn ra giống như 24 năm trước đó.
Tóm lại. Sáng 13 tháng 11, hãy dậy sớm và nhìn về hướng đông từ sau 5 giờ 10 phút để quan sát hai hành tinh sáng nhất nằm rất gần nhau trên bầu trời.
Quang Niên
