Quan sát chòm sao Thập tự phương nam trên bầu trời sáng sớm 29/12

Mỗi năm vào thời điểm từ đầu tháng 12 tới cuối tháng 2 năm sau, bạn có thể quan sát được chòm sao Crux (Thập tự phương nam) ở Việt Nam. Đây là chòm sao có diện tích nhỏ nhất trên bầu trời đêm chỉ với bốn ngôi sao có độ sáng trung bình nhưng nó rất nổi tiếng. Thời điểm thích hợp để quan sát nó là vào mùa hè từ đầu tháng 5 tới cuối tháng 7 khi bạn có thể quan sát nó từ khi màn đêm vừa buông xuống.

Minh họa bầu trời hướng nam lúc 5 giờ sáng ngày 29 tháng 12 năm 2014.

Sở dĩ chòm sao này nổi tiếng vì khi bạn nối hai ngôi sao Gacrux và Acrux rồi đi thẳng tiếp sẽ tới hướng nam địa lý, và đi thẳng nữa sẽ tới thiên cực nam (trong khi ở thiên cực bắc có ngôi sao Polaris được gọi là sao Bắc cực thì ở thiên cực nam không có sao sáng nào để làm sao Nam cực).

Minh họa bầu trời hướng nam lúc 5 giờ sáng ngày 29 tháng 12 năm 2014.

Bạn có thể nhận biết ra chòm sao này dễ dàng bằng hai ngôi sao Rigel Kentaurus và Hadar của chòm sao Centaurus (Người bắn cung). Rigel Kentaurus còn có tên nữa là Alpha Centauri, là một hệ sao gần địa cầu nhất với khoảng cách gần 4 năm ánh sáng. Bạn chỉ cần nhìn về bầu trời hướng nam để bắt gặp hai ngôi sao này rồi ngay bên phải đó chính là chữ thập của chúng ta.

Chòm sao này luôn nằm gần đường chân trời trong suốt năm, cho nên nếu bạn muốn quan sát nó thì hãy bắt đầu từ sớm để chiêm ngưỡng.

Bạn có thể xem các sự kiện quan sát trong tuần từ 28/12 tới 3/1/2015 tại bài viết này.

+Anh Tuấn Nguyễn tham khảo Astronomy, EarthSky